“Η τελευταία αρκούδα του δάσους” του Άκη Παπαντώνη

Το παιδικό τραύμα της απώλειας του πατέρα που είναι αδύνατο να ξεπεραστεί και ολοένα επανέρχεται σαν άλυτο πάντα ζήτημα: αυτή είναι η βαθύτερη αιτία για όσα συμβαίνουν στην τελευταία αρκούδα του δάσους του Άκη Παπαντώνη (εκδόσεις Κίχλη, 2023), μια νουβέλα με χαρακτηριστικά bildungsroman. Ο Θοδωρής είναι ο μικρότερος γιος μιας οικογένειας από την οποία λείπει […]

«Διαλεκτικοποιώντας» τη σχέση παρόν-παρελθόν-μέλλον (για το βιβλίο “Σελίδες Καταλωνίας” του Γεώργιου Σχορετσανίτη)

Ο Γεώργιος Σχορετσανίτης ταξίδεψε σε ποικίλα μέρη του κόσμου. Η διαλεκτική που ανέπτυξε από τις περιηγήσεις, τροφοδότησε πολλά έργα του ταξιδιωτικής γραμματείας το περιεχόμενο των οποίων αποτέλεσε τροφή και δικών μας γνώσεων όσον αφορά τον πολιτισμό και τη λαογραφία των εθνών. Το πρόσφατο πόνημά του, «Σελίδες Καταλωνίας»[i] (Οδός Πανός, 2023), επικεντρώνεται στο εδαφικό τμήμα της […]

“Δεν θ’ αργήσω” της Βασιλικής Πέτσα

Ποιο το κόστος για τον επιζώντα μιας τραγωδίας; Μπορούν το πέρασμα του χρόνου και η ρουτίνα της καθημερινότητας να λειάνουν τις βαθιές πληγές ή ακόμη και να τις επουλώσουν; Και εντέλει, πώς ζει ο επιζών; Δεν θ’ αργήσω τιτλοφορείται το τελευταίο μυθιστόρημα της Βασιλικής Πέτσα που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2024 από τις εκδόσεις Πόλις, […]

Αντιστροφές της οπτικής και άλλα πάθη (για το βιβλίο «Λευκό τοπίο» της Ευσταθίας Δήμου)

Διηγήματα χαρακτηρίζει ο ψευδότιτλος του “Λευκού τοπίου” της Ευσταθίας Δήμου (εκδόσεις Ενύπνιο, 2024) τα κείμενα που αυτό περιέχει. Πρόκειται όμως για διηγήματα-αστραπή, πιο μικρά και από bonsai· στην πραγματικότητα, όλα είναι μικρότερα από τη (μικρή ούτως ή άλλως, από πλευράς διαστάσεων) σελίδα του βιβλίου, αρκετά εξαντλούνται σε μία μόλις παράγραφο, ορισμένα σε λίγες φράσεις. Όλα […]

«Η Καγκέλω» του Δημήτρη Μανιάτη

Η πρόσφατη συλλογή διηγημάτων του δημοσιογράφου Δημήτρη Μανιάτη με τίτλο «Η Καγκέλω», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μετρονόμος (2024), αποτελεί μια εξαιρετικά απολαυστική αναγνωστική εμπειρία. Δώδεκα διηγήματα, που ενώ διαδραματίζονται σε χώρους αληθινούς, αφηγούνται αληθοφανείς ιστορίες, περιγράφουν άτομα της διπλανής πόρτας και εξελίσσονται με μια ρεαλιστική ροή και συνέχεια, καταλήγουν να είναι άκρως ανατρεπτικά και […]

“Οκαβάνγκο” του Καρύλ Φερέ

Ο Καρύλ Φερέ είναι γάλλος συγγραφέας και ένας από τους σημαντικότερους του γαλλικού αστυνομικού νουάρ. Τα βιβλία του διαδραματίζονται σε διάφορες χώρες με οδυνηρό πρόσφατο παρελθόν το οποίο χρησιμοποιείται ως φόντο για να χτίζει την αστυνομική πλοκή των μυθιστορημάτων του. Ο συγγραφέας είναι  ένας ταξιδευτής που επισκέπτεται ξένους τόπους για να τους γνωρίσει και να […]

“Οι ανυπάκουες” της Ντζαϊλί Αμαντού Αμάλ (μτφρ: Άγγελος Μουταφίδης)

“Υπομονή,  κόρες μου! Munyal! Αυτή είναι η μία και μοναδική αρχή του γάμου και της ζωής…”   Υπομονή! Η λέξη αξίωμα-καθήκον που ορίζει και καθορίζει τις ζωές των Αφρικανών γυναικών του μουσουλμανικού πληθυσμού Πελ (Fulani), ακόμη και στις μέρες μας. Ενός πληθυσμού που αριθμεί περίπου σαράντα εκατομμύρια ανθρώπους διασκορπισμένους κυρίως στις χώρες της Δυτικής Αφρικής, άλλοι […]

«Ο έμπορος του φωτός» του Roberto Vecchioni (μτφρ.: Δημ. Παπαδημητρίου)

«Το να διδάσκεις ελληνικά σημαίνει να αντικατοπτρίζεσαι στο σύμπαν.  Σημαίνει να διαχωρίζεις, να βγαίνεις και να ξαναμπαίνεις στο χρόνο, γνωρίζοντας εντέλει την πραγματική του φύση. .. Να ξαναβάζεις στη θέση τους τον χρόνο και τον χώρο, να τους διαπερνάς με το ξίφος καθώς αναμειγνύονται συνεχώς στα ανθρώπινα συναισθήματα, να τους καθοδηγείς και να τους εξορκίζεις, […]

Με την αφήγηση να απαιτεί και να κερδίζει συγγραφικά (για το βιβλίο “Πιο πέρα από το πέρα” της Αναστασίας Χρυσαφίδου)

Θα αρχίσω με την αναφορά στη διάρθρωση του βιβλίου της Αναστασίας Χρυσαφίδου Πιο πέρα από το πέρα (εκδόσεις Μπαρμπουνάκη, 2024), γιατί είναι σημαντική για τον τρόπο που καθορίζει την αφήγηση. Πιο συγκεκριμένα, όταν ένα λογοτεχνικό βιβλίο έχει πρόλογο και εισαγωγή, λογικό είναι να θεωρηθεί ότι το τμήμα αυτό γράφεται από τον συγγραφέα. Και ότι στη […]

Στο κενό του χρόνου (για το βιβλίο “Νώε” του Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη)

Προσδοκώ ανάστασιν ζωντανών Μετά το «Έξοδα νοσηλείας (2020), που τιμήθηκε με το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για έργο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, το αξιοσύστατο «Χιόνι των Αγράφων» (2021) που απέσπασε το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού «Ο Αναγνώστης» και το ανατρεπτικό ποιητικό «Γυναικών τε» (2023), ο Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης εξέδωσε μέσα […]