Απόδοση-Σχόλια: Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης
Τα μάτια σου
Μέσα απ’ το πέσιμο της γκρίζας αυγής,
Μέσα από τη γκρίζα αραχνιασμένη απαλότητα
Τα μάτια σου
Μέσα απ’ τη θαυματουργή λάμψη του ενός αστεριού,
Όμορφα, μοναχικά, στην Ανατολή
Τα μάτια σου
Μέσα απ’ την αγριότητα, το κύμα των χρωμάτων,
Μέσα απ’ τη λευκή δόξα του ήλιου που αναδύεται
Τα μάτια σου
Μέσα απ’ τη φλυαρία των πουλιών, μέσα απ’ τα τραγούδια τους,
Ντελικάτα, υπέροχα, που ταλαντεύονται στις κορφές των δέντρων,
Μέσα απ’ την απαλότητα των μικρών φτερωτών στηθών και λαιμών
Μέσα απ’ τη γρηγοράδα των μικρών ποδιών,
Μέσα απ’ τα βουητά των μεταξωτών φτερών
Τα μάτια σου
Μέσα απ’ την πράσινη ησυχία, τη ζεστή αποχαύνωση του μεσημεριού,
Ξαφνικά, μέσα απ’ τη σκισμένη ηρεμία
Τα μάτια σου
Μέσα από το λυγερό κορμί των παρθενικών δέντρων που φιλήθηκαν φλεγόμενα από το στόμα της Άνοιξης,
Μέσα απ’ αυτά στέκονται ενάντια σ’ ένα αργό χρυσαφένιο ουρανό της δύσης
Μέσα απ’ αυτά στέκονται ακίνητα, αναρωτιούνται,
Μελαγχολικά, περιμένοντας
Τα μάτια σου
Μέσα απ’ το όμορφο Σούρουπο, μέσα απ’ τα όμορφα
σκούρα μπλε μαλλιά του Σούρουπου
Μέσα απ’ τα όμορφα χωρισμένα μαλλιά της
Τα μάτια σου,
Να φιλάν τα δικά μου.
Your eyes
Through the downiness of the grey dawn/Through its grey gossamer softness /Your eyes
Through the wonder-shine of the one star/Beautiful, solitary, in the East /Your eyes
Through the fierceness, the cymbaling of colors/Through the whitening glory of the springing sun/Your eyes
Through the chattering of birds, through their songs/Delicate, lovely, swaying in the treetops/Through the softness of little feathered breasts and throats/Through the skitterings of little feet/Through the whirrings of silken wings /Your eyes
Through the green quiet, the hot languor of noon/Sudden, through its cleft peace /Your eyes
Through the slenderness of maiden trees kissed aflame/ by the mouth of the Spring/Through them standing against a slowly goldening /Western sky/Through them standing very still, wondering/Wistful, waiting/ Your eyes
Through the beautiful Dusk; through the beautiful/ blue-black hair of the Dusk/Through her beautiful parted hair/Your eyes/Kissing mine
*
Η Αντζελίνα Ουέλντ Γκρίμκι (Βοστώνη, 1880-Νέα Υόρκη, 1958) ήταν ποιήτρια και εκπαιδευτικός και καταγόταν από μια εξέχουσα οικογένεια που είχε μικτό φυλετικό υπόβαθρο. Το έργο της που δημοσιεύτηκε ενόσω ζούσε, περιλαμβάνει παθιασμένες διαμαρτυρίες κατά του ρατσισμού και απεικονίζει εύγλωττα τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι αφροαμερικανοί στις αρχές του εικοστού αιώνα. Η μητέρα της ήταν λευκή και εργάστηκε ως φιλόλογος, ενώ ο πατέρας της, Άρτσιμπαλντ Γκρίμκι (1849-1930), γνωστός μαύρος δικηγόρος, διπλωμάτης και λόγιος. Οι γονείς της είχαν πολυτάραχη και δύσκολη σχέση, ίσως επειδή ήταν από διαφορετικές φυλές και χώρισαν το 1883, με τη μητέρα της να μετακομίζει στο Σαν Ντιέγκο, στην Καλιφόρνια και έχοντας πολύ μικρή επαφή με την κόρη της. Μεγαλωμένη από τον πατέρα της σε ένα περιβάλλον που κατέτασσε την εκπαίδευση και την κοινωνική τάξη πάνω απ’ όλα, η Αντζελίνα Γκρίμκι, διακρίθηκε ακαδημαϊκά και στη δημόσια ζωή, αλλά μέσα της ένοιωθε έντονη πίεση να πετύχει. Η παρακολούθηση σε μερικά από τα καλύτερα σχολεία που υπήρχαν στη διάθεση των Αφροαμερικανών, ενίσχυσε την αίσθηση του καθήκοντος απέναντι στο όνομα της οικογένειάς της. Για αρκετά χρόνια εργάστηκε ως καθηγήτρια αγγλικών σε διάφορα μέρη και συνταξιοδοτήθηκε στα 1926.
Κατά τη διάρκεια της διδακτικής της σταδιοδρομίας έγραψε ποίηση, μυθοπλασία, κριτικές και βιογραφικά σκίτσα. Έγινε περισσότερο γνωστή για το θεατρικό της έργο με τίτλο ‘Ρέιτσελ’, η ιστορία του οποίου επικεντρώνεται γύρω από μια Αφροαμερικανίδα που απορρίπτει τον γάμο και τη μητρότητα, αρνούμενη να προσφέρει στη λευκή κοινότητα μαύρα παιδιά που μπορεί να βασανιστούν με ρατσιστικές φρικαλεότητες. Ήταν το μόνο έργο της που εκδόθηκε ως βιβλίο, ενώ μερικές από τις ιστορίες και τα ποιήματά της δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά, εφημερίδες και ανθολογίες.
Μόνο στην ποίησή της αποκαλύπτεται η ρομαντική αγάπη της Αντζελίνα για τις γυναίκες. Η πλειοψηφία των ποιημάτων της είναι ερωτικά ποιήματα για γυναίκες ή ποιήματα για τη θλίψη και την απώλεια. Όσα δημοσιεύτηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής της, ασχολούνται με φυλετικές ανησυχίες, αλλά το μεγαλύτερο μέρος των ποιημάτων της αφορά άλλες γυναίκες και όπως είναι ευνόητο ήταν απίθανο να δημοσιευθούν εκείνη την εποχή. Το ημερολόγιο και οι επιστολές της αποκαλύπτουν τις λεσβιακές της τάσεις από την εφηβεία. Στα δεκαέξι της έγραφε στη Μάμι Μπέριλ (Mamie Burrill): «Ξέρω ότι είσαι πολύ μικρή τώρα για να γίνεις γυναίκα μου, αλλά ελπίζω, αγαπητή μου, ότι σε λίγα χρόνια θα έρθεις σε μένα και θα είσαι η αγάπη μου, η γυναίκα μου»! Η γραφή της δείχνει την επίδραση που είχε πάνω της η αδυναμία της να βρει τη γυναικεία συντροφιά που τόσο βαθιά επιθυμούσε. Έγραψε επίσης πολλά διηγήματα, όπου αντανακλώνται τα συναισθήματα της μοναξιάς και της απομόνωσης που ένιωσε μετά την εγκατάλειψη της μητέρας της.
Όπως ήδη είπαμε, λίγο από το έργο της δημοσιεύτηκε, λόγω του γεγονότος ότι ήταν μαύρη και λεσβία σε μια εποχή που δεν γινόταν λόγος για τέτοια σεξουαλικότητα ή με οποιονδήποτε τρόπο κοινωνικά αποδεκτή. Το 1930, μετά τον θάνατο του πατέρα της, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και δεν δημοσίευσε τίποτα περισσότερο. Έζησε εκεί απομονωμένη και πέθανε στις 10 Ιουνίου 1958.
Βιβλιογραφία για πληρέστερη ενημέρωση
- Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης: Η Αντζελίνα Ουέλντ Γκρίμκι και ο κόσμος της. Εκδόσεις Οδός Πανός. Ιούλιος 2021