Το πιο όμορφο πράγμα στη γη – έτσι χαρακτηρίζει η ηρωίδα του βιβλίου, η μικρή Αντιγόνη, την αγκαλιά. Και μιλάει κυρίως για την αγκαλιά που λαχταράμε, εκείνη που μας γεμίζει με αγάπη, που μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα. Τέτοια αγκαλιά είναι εκείνη της μαμάς και του μπαμπά, αλλά και των παπούδων ή των αγαπημένων φιλών. Και άλλοι βέβαια σπεύδουν να μας αγκαλιάσουν, αλλά οι αγκαλιές που μας κάνουν δεν είναι τόσο ευχάριστες, ίσως μάλιστα να είναι και λίγο τυπικές. Τέτοιες αγκαλιές μας κάνουν συνήθως οι οικογενειακοί φίλοι, οι πιο μακρινοί συγγενείς, οι νονοί. Ή κάποιοι γνωστοί και συμμαθητές που επιχειρούν να μας αγκαλιάσουν με το έτσι θέλω!

Ε, λοιπόν όχι, μας λέει η συγγραφέας του βιβλίου που είναι συγχρόνως ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια, Φρόσω Φωτεινάκη. Όχι, δεν θα επιτρέπουμε σε κανέναν να μας αγκαλιάζει και να μας χαϊδεύει χωρίς να το θέλουμε. Τα όρια του σώματός μας είναι δικά μας κι ας είμαστε ακόμα μικροί. Το σώμα μας ορίζει το σύνορό μας με τον υπόλοιπο κόσμο και, όπως ακριβώς κάνουν τα κράτη, έτσι κι εμείς πρέπει να  μπορούμε να ελέγχουμε σε ποιον επιτρέπουμε την πρόσβαση.

Με αφορμή λοιπόν τη γλυκύτητα που απορρέει από την όμορφη χειρονομία της αγκαλιάς, η Φρόσω Φωτεινάκη βάζει ερωτηματικό στον τίτλο του βιβλίου και βρίσκει την ευκαιρία να μιλήσει για το ζήτημα του αγγίγματος και της παραβίασης. Όπως γράφει στο «Σημείωμα για τους γονείς»: «…ο τρόπος που ως γονείς και φροντιστές αγγίζουμε ένα μωρό και στη συνέχεια ένα παιδί γίνεται ο τρόπος που το ίδιο μαθαίνει να διαχειρίζεται τα αγγίγματα στην πορεία της ζωής του. Κι έτσι, ένα παραβιασμένο από αγγίγματα παιδί, ένα παιδί, για παράδειγμα, που δεχόταν πιέσεις για να αγκαλιάζει, να φιλάει, να δέχεται την επαφή, γίνεται ο ενήλικος που δεν γνωρίζει πώς να τοποθετήσει τα όριά του, και το παιδί που δεν αγκαλιάστηκε γίνεται ο ενήλικος που δεν έμαθε να αγκαλιάζει τον εαυτό του αλλά κι εκείνος που φοβάται την αγκαλιά του άλλου».

Μεγαλώνουμε μαθαίνοντας πως πρέπει να είμαστε «καλοί», πως το «όχι» ή το «σταμάτα» δεν είναι ευγενικά κι έτσι χάσαμε την ασφάλεια του εαυτού μας για να κερδίσουμε την αποδοχή από το σύνολο. Όμως η απώλει αυτή μπορεί να έχει και μια πολύ σκοτεινή πλευρά, όπως αποδεικνύει η ειδησεογραφία που καθημερινά βρίθει αναφορών για σεξουαλικές (και όχι μόνο) κακοποιήσεις ανηλίκων.

Η Αντιγόνη του βιβλίου, με απλό και κατανοητό τρόπο, προσκαλεί τα παιδιά να αγαπήσουν το σώμα τους, να βάλουν τα όρια τους με βάση το πώς τα κάνουν οι άλλοι να αισθάνονται και αφουγκραζόμενα τον εαυτό τους, και μιλά για την αυτοπροστασία μέσα από τον αυτοσεβασμό. Το βιβλίο συνοδεύεται από χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό που περιλαμβάνει ασκήσεις αυτο-οριοθέτησης και μπορεί να εφαρμοστεί σε ομάδες παιδιών (π.χ. μια σχολική τάξη).

Εννοείται ότι είναι από τα χρησιμότερα βιβλία που μπορεί να διαβάσει ένα παιδί του δημοτικού.

Την ιστορία που αφηγείται η Αντιγόνη κοσμούν οι χαρούμενες εικόνες της Φωτεινής Τίκκου.

Νεφέλη Π.