Καλάθι του νοικοκυριού. Θυμίζει τον Χότζα, που όταν έμαθε τον γάιδαρό του να ζει χωρίς να τρώει, ο γάιδαρος ψόφησε.
Καπέλο. Πρέπει να το φορούν κάποιοι ή κάποιες για να καταλάβεις ότι έχουν κεφάλι.
Αν ψάχνεις να δεις τις λέξεις με άλλο νόημα, να γελάσεις, να δουλέψεις τις έννοιες με διαφορετική οπτική ή και να ξανασκεφτείς πράγματα και καταστάσεις, τότε το Αιρετικό Αλφαβητάριο του Δημήτρη Μπόσκου είναι το κατάλληλο πόνημα για να σε οδηγήσει προς αυτή την κατεύθυνση!
Η ανάγνωση μιας και μόνο «ερμηνείας» μπορεί να προκαλέσει άπειρες προεκτάσεις και συζήτηση.
Ανάξιος φίλος. Ένας φίλος που δεν πρέπει να περιφρονείς. Μπορεί να τα κονομήσει ή και να γίνει υπουργός.
Ανιαρός. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να γίνεις ανιαρός. Στην εποχή μας, της μόδας είναι να γράφεις βιβλία.
Το Αιρετικό Αλφαβητάριο (εκδόσεις Τύρφη, 2023) είναι ένα βιβλίο με εκατοντάδες λήμματα που παρατίθενται σε αλφαβητική σειρά, ακολουθώντας την παράδοση συγγραφέων όπως ο Αμπρόουζ Μπηρς, όπου οι ορισμοί των λέξεων και οι εξηγήσεις που δίδονται γι’ αυτές ανατρέπουν απολύτως τα αυτονόητα που έχουμε εγκαταστήσει στον νου μας, όσον αφορά την ερμηνεία ή και την ετυμολογία τους, φέρνοντάς μας σε αμηχανία με το σκωπτικό πνεύμα τους και βοηθώντας μας με χιούμορ και ειλικρίνεια να δούμε και να αποδεχτούμε άλλες περισσότερο συσκοτισμένες περιοχές του προφανούς.
Ο συγγραφέας του Δημήτρης Μπόσκου ήταν χημικός, καθηγητής του Α.Π.Θ., παγκόσμιας ακτινοβολίας στον τομέα του. Υπήρξε ασυμβίβαστος με κάθε κατεστημένο μέχρι τέλους, ευγενής και επαναστάτης όσο αφορά τις ιδέες και το έργο του. Ήταν μια προσωπικότητα που την χαρακτήριζε η ευρυμάθεια, το θάρρος και η αγωνιστικότητα. Από την άλλη ήταν πολύ επιφυλακτικός όσον αφορά τις συνιστώσες που οδηγούν στις μέρες μας έναν άνθρωπο στη φήμη και γι’ αυτό το λόγο έφυγε από τη ζωή σχεδόν άγνωστος. Το τελευταίο διάστημα της ζωής του και παλεύοντας με την ασθένειά του, κατάφερε να συγγράφει το Αλφαβητάριο και να το ολοκληρώσει, αφήνοντάς το ως παρακαταθήκη σε όλους εμάς.
Είναι ένα βιβλίο που δεν διαβάζεται με τη μία. Μπορείς να το έχεις πάντοτε πρόχειρο και να ανατρέχεις σε αυτό, όποτε νιώθεις την ανάγκη, όπως ανατρέχουμε σε αγαπημένα μας ποιήματα που μας συντρέχουν. Ο λόγος του είναι σαφής και τεκμηριωμένος όπου και όταν χρειάζεται να στηρίξει ή να αναπτύξει την άποψή του.
Φιλότιμο. Μια λέξη που την οφείλουμε στον Πίνδαρο και που δεν μεταφράζεται σε καμιά γλώσσα, διότι κρύβει, εννοιολογικά, ένα σωρό αρετές. Για χρηστικούς λόγους και για να σχηματίσουν μια γνώμη οι ξένοι, αποδόθηκε συμβατικά ώς «η αγάπη για την τιμή».
Αυτό, όμως, αδικεί το περιεχόμενο της λέξης διότι, εκτός από την αγάπη για την τιμή, περιλαμβάνει και την αγάπη για την πατρίδα, περιγράφει τη φιλοξενία, την αυταπάρνηση, την ντομπροσύνη, την αξιοπρέπεια, την περηφάνια, την ευθιξία, τον αυτοσεβασμό και άλλα πολλά, όπως το να κρύβεις με κίνδυνο της ζωής σου έναν Εγγλέζο σύμμαχο από τους Γερμανούς, ή να σπεύδεις προς βοήθεια ενός μετανάστη που κινδυνεύει να πνιγεί.
Αυτό το φιλότιμο, που ήταν κυρίως χάρισμα των απλών ανθρώπων, χάθηκε σήμερα, και αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στον κυνισμό των πολιτικών.
Μαρία Ψωμά-Πετρίδου
